— Schorzenia
i dysfunkcje
Obrzęk limfatyczny
Czym jest obrzęk limfatyczny ?
Obrzęk limfatyczny charakteryzuje się przewlekłym zastojem i nagromadzeniem się limfy (chłonki) w przestrzeni międzykomórkowej. Przyczyną tego stanu jest niewydolność układu limfatycznego. Charakterystyczne objawy powstają w wyniku niezdolności tego układu do odprowadzenia płynu tkankowego i białek z tkanek, co w konsekwencji tworzy zastoje i prowadzi do pojawienia się obrzęku.
Obrzęk limfatyczny – rodzaje
Wyróżniamy dwa typy obrzęku limfatycznego pierwotny lub wtórny, w zależności od przyczyny powstania.
Obrzęk pierwotny – pojawia się w wyniku wad wrodzonych, gdzie przyczyną jest nieprawidłowa budowa naczyń chłonnych, zbyt mała liczba naczyń lub ich brak.
Obrzęk wtórny – pojawia się w konsekwencji uszkodzenia prawidłowo zbudowanych naczyń chłonnych w wyniku przebytych urazów, zakażeń, niewydolności żylnej, przewlekłych stanów zapalnych, długotrwałego unieruchomienia czy onkologicznego leczenia chirurgicznego (wycięcie części węzłów chłonnych).
Objawy obrzęku limfatycznego
W ocenie wzrokowej widoczna jest wyraźna dysproporcja między zajętą i zdrową okolicą ciała. Obrzęknięta kończyna jest objętościowo większa i cięższa w wyniku nagromadzonego płynu. W konsekwencji prowadzi do dysfunkcji w postaci ograniczenia zakresu jej ruchomości.
Utrzymujący się stan przewlekłego obrzęku tkanki jest przyczyną jej osłabienia i ryzyka pojawienia się zakażeń bakteryjnych i grzybiczych w zajętej okolicy.
W skrajnych przypadkach przewlekły obrzęk limfatyczny może prowadzić do zwłóknienia tkanek oraz pojawienia się stanów zapalnych więzadeł i ścięgien.
Skóra w zajętym obszarze może być objęta zmianami pigmentacyjnymi, ulegać rogowaceniu, co w przypadku uszkodzeń naskórka prowadzi do pojawienia się trudno gojących się ran a tym samym zwiększonego ryzyka infekcji.
Podsumowując, objawy obrzęku limfatycznego to:
- nagromadzenie się płynu w kończynach,
- ograniczenie ruchomości kończyny,
- zwiększone ryzyko infekcji tkanek,
- ból, mrowienie i pieczenie spowodowane nadmiernym naciągnięciem skóry.
Leczenie obrzęku limfatycznego
Leczenie obrzęku limfatycznego obejmuje:
- manualny drenaż limfatyczny,
- bandażowanie uciskowe,
- ćwiczenia przeciwobrzękowe oraz odpowiednią pielęgnację skóry.
Badania wskazują, że ręcznie wykonany drenaż limfatyczny wspomaga regenerację układu limfatycznego, poprawia trofikę tkanki, szczególnie po przebytych operacjach i urazach.
Zadaniem drenażu limfatycznego jest pobudzenie i usprawnienie działania naczyń limfatycznych w celu odprowadzenia nagromadzonego płynu tkankowego (chłonki). Zabieg drenażu limfatycznego powinien być wykonany przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę.