Paluch koślawy, czyli haluks, jest jedną z częściej diagnozowanych deformacji w obrębie stopy. Statystycznie występuje głównie u kobiet po 40. roku życia, powodując zarówno problem estetyczny, dolegliwości bólowe jak i zaburzenia w procesie chodu.

Czym jest halluks?

Haluks to zmiana zwyrodnieniowa obejmująca pierwszą kość śródstopia oraz paluch. Deformacja polega na przyśrodkowym odchyleniu pierwszej kości śródstopia. Podstawa palucha ulega odchyleniu bocznemu z rotacją do wewnątrz. W wyniku zaistniałych zmian powstaje charakterystyczne wybrzuszenie po wewnętrznej stronie stopy.

Czynniki wpływające na powstawanie haluksów

Przyczyny haluksów to:

• długotrwałe noszenie źle dopasowanego obuwia, szczególnie butów z wąskimi i spiczastymi noskami, które uciskają palce w nienaturalnej pozycji,
• uwarunkowania genetyczne (w linii żeńskiej babcia, mama, córka),
• płaskostopie,
• otyłość,
• stojący tryb życia,
• urazy kości śródstopia,
• przykurcz ścięgna Achillesa,
• hipermobilność stawów,
• schorzenia o podłożu reumatoidalnym,
• zaburzenia napięcia mięśniowego.

Co zrobić, żeby pozbyć się haluksów? Przy paluchu koślawym można wdrożyć fizjoterapię pod okiem fizjoterapeuty. W niektórych przypadkach konieczna jest operacja na haluksy.

Leczenie zachowawcze – fizjoterapia na haluksy

Leczenie zachowawcze haluksów stosuje się w początkowej fazie rozwoju deformacji i obejmuje ono między innymi:

• ćwiczenia wzmacniające krótkie mięśnie stopy,
• ćwiczenia wzmacniające mięśnie łydki,
• odtworzenie łuku poprzecznego stopy,
• zabiegi z zakresu fizykoterapii stosowane w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych oraz stanu zapalnego: jonoforeza, biostymulacja laserowa, ultradźwięki,
• kinesiotaping w celu skorygowania ustawienia palucha oraz utrzymania go w prawidłowym położeniu,
• zaopatrzenie ortopedyczne w postaci wkładek korekcyjnych, ortez korygujących ustawienie palucha.

Leczenie operacyjne haluksów

Jeżeli leczenie zachowawcze haluksów okazuje się niewystarczające a dolegliwości bólowe i postępujące zmiany deformacyjne uniemożliwiają Pacjentowi codzienne funkcjonowanie, warto rozważyć zabieg chirurgiczny korygujący zniekształcenie stopy. Zakres zabiegu i rodzaj technik zależy od indywidualnej oceny stanu Pacjenta dokonywanej przez lekarza prowadzącego.

Przez 4–6 tygodni po zabiegu na haluksy chodzenie jest możliwe w specjalnym bucie odciążającym przodostopie. Czas ten jest wymagany do uzyskania zrostu kostnego. Istotnym elementem w tym okresie jest wdrożenie rehabilitacji, której celem będzie mobilizacja stawu palucha oraz nauka chodu z prawidłowym obciążaniem stopy.