Skręcenie stawu skokowego to jeden z najczęściej występujących urazów w obrębie kończyn dolnych. Ten rodzaj kontuzji często kojarzony jest z zawodnikami w sporcie zawodowym lub amatorskim. Niemniej może się przytrafić każdemu podczas wykonywania zwykłych czynności życia dnia codziennego.

Na czym polega skręcenie stawu skokowego?

Skręcenie stawu skokowego polega na naciągnięciu lub rozerwaniu więzadeł z równoczesnym uszkodzeniem torebki stawowej. Uszkodzeniu ulega najczęściej więzadło skokowo-strzałkowe przednie (główny stabilizator stawu skokowego). W przebiegu ciężkich obrażeń, uszkodzeniu może ulec więzadło piętowo-strzałkowe.

Skręcenie stawu skokowego często lekceważone w aspekcie wczesnej i prawidłowej diagnostyki oraz szybkiego wdrożenia leczenia, może prowadzić do powikłań w postaci przewlekłych zespołów bólowych, a także znacznej niestabilności stawu, co istotnie zwiększa ryzyko ponownej kontuzji.

Skręcenie stawu skokowego – klasyfikacja i objawy

Trzystopniowa skala skręcenia stawu skokowego przedstawia się następująco:

• I stopień – naciągnięcie więzadeł i torebki stawowej
  objawy - niewielki ból, obrzęk ograniczenie ruchomości stawu bez niestabilności;

• II stopień – rozerwanie torebki stawowej, częściowe zerwanie więzadeł
  objawy - znaczna bolesność, wyraźny obrzęk, pojawiające się krwiaki, częściowa niestabilność, chód utykający;

• III stopień – rozerwanie torebki stawowej, całkowite przerwanie więzadeł
  objawy - duży obrzęk, silne zasinienie i ostra bolesność, całkowita niestabilność stawowa, trudność z chodzeniem i obciążeniem kończyny dolnej.

Pierwsza pomoc po skręceniu stawu skokowego

Przy urazie I stopnia, zaraz po zaistniałym incydencie stosuje się schemat PRICE. Pierwsza pomoc przy skręceniu stawu skokowego przedstawia się następująco:

• P – protection (ochrona) czyli zabezpieczenie bolącego miejsca przed powtórnym urazem;
• R – rest (odpoczynek) czyli ograniczenie ruchu, aby zapewnić odpoczynek i regenerację nadwyrężonych tkanek;
• I – ice (schładzanie) czyli terapia zimnem w postaci okładów z lodu (najlepiej gotowe kompresy żelowe) w celu zmniejszenia obrzęku;
• C – compression (kompresja) Natychmiast po schłodzeniu, uszkodzony staw skokowy powinieneś ucisnąć bandażem elastycznym, od palców stopy aż do połowy podudzia;
• E – elevation (uniesienie) czyli podniesienie kończyny powyżej linii serca, co powinno ograniczyć eskalację obrzęku.

Zobacz także: Zerwanie mięśnia czworogłowego uda

Skręcenie stawu skokowego – fizjoterapia

Fizjoterapia jest konieczna, aby możliwie dobrze wyleczyć skręcenie stawu skokowego. Celem jest jak najszybsze przywrócenie jego pełnej sprawności i wzmocnienie go w celu wyeliminowania kolejnych urazów. Plan rehabilitacji przy skręceniu stawu skokowego musi być indywidualnie dopasowywany do Pacjenta, w zależności od stopnia urazu, wieku i poziomu aktywności danej osoby.

Rehabilitacja przy skręceniu stawu skokowego obejmuje kolejno:

• zmniejszenie bólu i opuchlizny,
• zwiększenie elastyczności i siły stawu,
• przywrócenie koordynacji ruchowej (w tym tzw. czucia głębokiego – proprioceptywnego) i w konsekwencji powrót do normalnej aktywności fizycznej lub sportowej.

Skręcenie stawu skokowego – zapobieganie

Najlepszym sposobem zapobiegania skręceniom kostki jest utrzymanie dobrej formy, elastyczności i równowagi mięśni.

• pamiętaj zawsze o ćwiczeniach rozgrzewających przed treningiem,
• podczas chodzenia i biegania należy zachować ostrożność i unikać nierównych nawierzchni.

W początkowej fazie powrotu do sportu po skręceniu kostki używaj ortezy stawu skokowego, tapingu lub bandaża elastycznego.

Zobacz także: Urazy ścięgna Achillesa w sporcie